Prologen en epilogen worden gebruikt bij verhalen die gebaseerd zijn op werkelijke gebeurtenissen. Ze vertellen over wat er vooraf en naderhand gebeurd is met belangrijke personages. Waar het eerste en laatste hoofdstuk deel uitmaken van de plot, daar staan proloog en epiloog daarbuiten.

Epiloog betekent letterlijk nawoord, maar deze term wordt vrijwel uitsluitend gebruikt bij studieboeken. In de epiloog van een roman wordt verteld hoe het met de hoofdpersonen gaat nadat het eigenlijke verhaal is afgelopen.

Een proloog (ook voorrede, voorwoord of voorspel) bestaat uit een korte, inleidende tekst die aangeeft waarom het boek (of toneelstuk) is geschreven, of vertelt wat er aan de handeling is voorafgegaan.